Są już pierwsze efekty naszej interwencji w sprawie utrudnień w eksporcie jabłek do Egiptu. Ministerstwo zapewniło nas, że sprawa ma dla nich priorytetowe znaczenie i podjęto szereg działań w celu rozwiązania tego problemu.
Aktualne trudności w eksporcie polskich jabłek do Egiptu wynikają z bardzo trudnej sytuacji finansowej Egiptu, który obawia się negatywnych skutków niedostatku zagranicznych walut. 12 lutego 2022 r. Centralny Bank Egiptu zobowiązał egipskich importerów do wykorzystywania akredytywy w rozliczeniach handlowych z partnerami zagranicznymi. Powodem problemów jest instrukcja Banku Centralnego Egiptu dla egipskich banków o niewydawaniu akredytyw importerom zajmującym się obrotem 12 kategorii towarowych, w tym jabłek, bez uprzedniej zgody banku centralnego. Ocenia się, że bank centralny wprowadził ograniczenia w wydawaniu akredytywy, aby ograniczyć import, odpływ walut zagranicznych i zapewnić płynność finansową gospodarce egipskiej. Ograniczenia administracyjne (w tym blokowanie uruchamiania akredytyw) nie dotyczą wyłącznie polskich eksporterów jabłek, ale znacznej części dostawców zagranicznych produktów, które są postrzegane przez egipski rząd jako produkty nie pierwszej potrzeby.
W ocenie strony rządowej tego typu podejście wynika z poważnych, systemowych problemów i nie należy go interpretować jako przejawu działań skierowanych przeciwko polskim producentom i eksporterom.
Jak poinformowało nas Ministerstwo w związku ze znaczeniem obecnych problemów dla branży sadowniczej sprawa przywrócenia stabilności wymiany handlowej była wielokrotnie przedmiotem rozmów resortu rolnictwa z przedstawicielami egipskiej administracji. Potrzebę usprawnienia funkcjonowania akredytywy we wzajemnych rozliczeniach podkreślano podczas spotkania kierownictwa resortu rolnictwa i rozwoju wsi z Ambasadorem Egiptu w Polsce w marcu oraz ponownie w czerwcu br. Ponadto polskie postulaty w tym zakresie przekazano Ambasadorowi Egiptu w Polsce pisemnie w maju 2022 r. Na prośbę MRiRW postulat dotyczący eliminacji barier w dostępie jabłek do rynku egipskiego został stanowczo przedstawiony przez Prezydenta RP Andrzeja Dudę podczas wizyty w Egipcie w dniach 29-31 maja 2022 r. Niestety nawet podjęcie rozmów przez Prezydenta RP z przedstawicielami najwyższego szczebla władz egipskich na temat usprawnienia funkcjonowania systemu akredytywy nie przyczyniło się jak na razie do przywrócenia płynnej wymiany handlowej towarami rolno-spożywczymi z Egiptem.
W najbliższych dniach rząd planuje zorganizowanie wideokonferencji wicepremiera Henryka Kowalczyka z ministrem rolnictwa i rekultywacji gruntów Egiptu. Sprawa problemów w dostępie polskich jabłek do rynku egipskiego będzie jednym z kluczowych postulatów podczas tych rozmów. Przedstawiciele rządu RP pozostają w stałym, ścisłym kontakcie z Ambasadą Rzeczypospolitej Polskiej w Kairze i na bieżąco monitorują działania władz egipskich w zakresie dostępu do tego rynku dla polskich owoców. Ambasada RP w Kairze w trakcie swojej bieżącej działalności wielokrotnie podejmowała z przedstawicielami władz Egiptu kwestię istniejących ograniczeń w funkcjonowaniu systemu akredytywy. Należy też podkreślić, że w sprawie ograniczeń w imporcie owoców do Egiptu na wysokim szczeblu interweniuje: Unia Europejska, przedstawiciele poszczególnych państw unijnych, a także inni ważni partnerzy handlowi Egiptu, w tym: USA, Kanada, Japonia, Australia i Wielka Brytania. W drugiej połowie czerwca 2022 r. ma dojść do rozmów unijnych specjalistów prawnych z egipskimi odpowiednikami. Niewykluczone również, że ten temat będzie również poruszony przez przewodniczącą Komisji Europejskiej, Ursulę van der Leyen podczas jej wizyty w Kairze pod koniec bieżącego miesiąca.
Ministerstwo zapewniło nas, że niezależnie od bieżącej sytuacji gospodarczej Egiptu rząd RP będzie podejmował rozmowy z przedstawicielami władz egipskich, w celu przywrócenia płynnej wymiany handlowej towarami rolno-spożywczymi z partnerami egipskimi.